Jubileusze
prof. dr hab. inż. Krzysztof Gawroński
Prodziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Jubileusz 50-lecia
Kierunku Geodezja i Kartografia
Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
W 2010 roku minęło 50 lat od powołania studiów geodezyjnych w byłej Wyższej Szkole Rolniczej w Krakowie. Z końcem lat pięćdziesiątych ubiegłego stulecia w związku z rekonstrukcją polskiego rolnictwa pojawiła się potrzeba prowadzenia na szeroką skalę kompleksowych prac geodezyjno-urządzeniowo-rolnych. Do ich przeprowadzenia potrzebni byli dobrze przygotowani specjaliści, których brakowało w Polsce południowej. Fakt ten, a także dynamiczny rozwój naukowy Wydziału Melioracji Wodnych, ówczesnej Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie spowodowały, iż Zarządzeniem Ministra Szkolnictwa Wyższego z maja 1960 roku powołano Oddział Geodezji Urządzeń Rolnych na Wydziale Melioracji Wodnych Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie i od 1 października 1960 r. uruchomiono na nim studia geodezyjne.
Nowo otwarty Oddział miał mocne wsparcie w kadrze naukowej Wydziału Melioracji Wodnych, a w szczególności w istniejącej już Katedrze Geodezji. W tymże 1960 roku Zarządzeniem Ministra Szkolnictwa Wyższego powołano trzy nowe jednostki organizacyjne Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych, przy czym pełne ich zorganizowanie nastąpiło nieco później. W 1963 r. rozpoczęła działalność Katedra Geodezyjnych Urządzeń Rolnych, w 1964 r. Katedra Geodezji Wyższej i Katedra Fotogrametrii oraz w 1965 r. Katedra Planowania i Organizacji Terenów Wiejskich. Twórcami Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych byli: prof. dr hab. inż. Anna Łoś, pierwszy Prodziekan Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych (1966-1969), długoletni kierownik Instytutu Geodezji oraz doc. inż. Ignacy Rabczuk, Prodziekan Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych (1972-1975), kierownik Katedry Geodezyjnego Urządzania Terenów Wiejskich.
Do twórców Oddziału zaliczyć należy także doc. dr inż. Janusza Tatarkowskiego, który pełnił funkcję Prodziekana (1969-1972) i kierownika Katedry Geodezji Wyższej oraz doc. dr inż. Bolesława Króla, Dziekana Wydziału Melioracji Wodnych (1969-1972), kierownika Katedry Planowania i Organizacji Terenów Rolniczych, a także oraz doc. dr inż. Marka Kowalskiego, Prodziekana Wydziału Melioracji Wodnych w okresie dwóch kadencji (1981-1984) 1987-1990), długoletniego kierownika Katedry Fotogrametrii.
Oddział Geodezji Urządzeń Rolnych na Wydziale Melioracji Wodnych, Akademii Rolniczej w Krakowie istniał do 1991 r., kiedy to przekształcono go w kierunek Geodezja i Kartografia na Wydziale Inżynierii Środowiska i Geodezji ówczesnej Akademii Rolniczej w Krakowie. Kształcenie studentów prowadzone było początkowo na pięcioletnich studiach stacjonarnych, którego pierwsi absolwenci uzyskali w 1965 r. dyplom mgr inż. geodezji urządzeń rolnych. W związku z dużym zapotrzebowaniem na rynku pracy na inżynierów geodetów w 1964 roku powołano 4-letnie inżynierskie studia zaoczne. Z kolei w 1978 r. rozpoczęto kształcenie na zaocznych uzupełniających studiach magisterskich. W okresie 50 lat istnienia studiów geodezyjnych na obecnym Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie wypromowano ogółem 4306 absolwentów, przy czym 2533 osoby (58,8%) to absolwenci pięcioletnich magisterskich studiów stacjonarnych.
Znaczny udział stanowią także absolwenci zawodowych zaocznych studiów inżynierskich, których liczba wyniosła 1141 (26,5%). Stan kadry pracowników kierunku w ciągu 50 lat istnienia ulegał ciągłemu wzrostowi. W 1965 r. stan kadrowy wynosił ogółem 19 osób. Obecnie na kierunku Geodezja i Kartografia pracuje 55 osób, w tym: 6 profesorów tytularnych, 5 profesorów Uniwersytetu Rolniczego, 1 doktor habilitowany, 34 doktorów oraz 9 pracowników technicznych.
Główne kierunki badawcze prowadzone przez kadrę naukową Kierunku dotyczą:- pomiarów satelitarnych RTK-GPS z wykorzystaniem lokalnych stacji referencyjnych;
- zastosowania metod fotogrametrii i teledetekcji w rolnictwie, przy wykorzystaniu lotniczych platform bezzałogowych;
- analizy możliwości zastosowania skaningu laserowego do badania krajobrazów terenów wiejskich;
- opracowania informatycznej technologii (algorytmu) scalania gruntów;
- opracowania teoretycznych i praktycznych podstaw zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich.
Obchodzone w bieżącym roku pięćdziesięciolecie byłego Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych — obecnie kierunku Geodezja i Kartografia — to szczególne wydarzenie, stanowiące okazję do przypomnienia historii i osiągnięć kierunku, a także pokazania dzisiejszego jego wizerunku oraz przedstawienia planów na przyszłość. Specjalnością naszego kierunku jest geodezja rolna i wycena nieruchomości. Zatem kierunek przygotowuje kadry zarówno do wykonywania pomiarów geodezyjnych, stosując najnowocześniejsze instrumenty i techniki pomiarowe, wykonywania prac z zakresu geodezji inżynieryjnej, fotogrametrii i teledetekcji, ale także absolwenci posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu wykonywania pomiarów i map na potrzeby katastru gruntów i budynków; przeprowadzania zabiegów urządzeniowo-rolnych służących organizacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej, takich jak scalenia i wymiany gruntów, podziały nieruchomości, rozgraniczenia i inne. Ponadto kształcimy studentów z zakresu wyceny nieruchomości oraz aktywnego uczestnictwa w działaniach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego obszarów wiejskich.
Kierunek Geodezja i Kartografia posiada (od 2009 r.) nowy budynek dydaktyczny, który liczy 3200 m2 powierzchni użytkowej, posiada on między innymi audytorium na 145 osób, dwie pracownie komputerowe, pracownię fotogrametryczną, laboratorium geodezyjne "atrium", laboratorium metrologiczne oraz platformę obserwacyjną GPS ze stacją referencyjną GPS, GLONASS.
Obchody Jubileuszowe odbyły się w dniu 24 września 2010 r. pod honorowym patronatem J.M. Rektora Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, prof. dr hab. Janusza Żmiji oraz Głównego Geodety Kraju, mgr inż. Jolanty Orlińskiej. W Centrum Kongresowym Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie odbyło się uroczyste otwarcie obchodów Jubileuszowych, w którym wzięli udział, poza przedstawicielami władz Uczelni i innych Wydziałów, wicewojewoda województwa małopolskiego - Stanisław Sorys oraz dziekani i prodziekani wydziałów jednoimiennych polskich uczelni oraz wiele innych osób, w tym goście zagraniczni. Uroczystość w której uczestniczyło 175 osób zgromadziła pracowników Wydziału i licznych absolwentów. Obchody Jubileuszowe otworzył i powitał przybyłych na uroczystość gości i pracowników Wydziału Dziekan prof. dr hab. inż. Jan Pawełek. Dziekan w swym wystąpieniu przedstawił genezę kierunku Geodezja i Kartografia. W imieniu Władz Uczelni życzenia dla Wydziału i Kierunku przekazał Rektor prof. dr hab. Janusz Żmija. Historię kierunku Geodezja i Kartografia przedstawił prof. UR, dr hab. inż. Krzysztof Gawroński, Prodziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji ds. Studentów Kierunku Geodezja i Kartografia oraz Gospodarka Przestrzenna. Z kolei wykład pt.: "Perspektywy rozwoju geodezji jako dyscypliny naukowej, potrzeby w zakresie kształcenia oraz oczekiwania rynku - analiza szans i zagrożeń" zaprezentował prof. dr hab. inż. dr h.c. Bogdan Ney, Członek Rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Z okazji Jubileuszu Dziekan Wydziału prof. dr hab. inż. Jan Pawełek wręczył osobom które wniosły znaczny wkład w rozwój kierunku Geodezja i Kartografia medal "Za zasługi dla kierunku Geodezja i Kartografia" wraz z okolicznościowym adresem. Medalem tym zostały wyróżnione następujące osoby: J.M. Rektor Uniwersytetu Rolniczego, prof. dr hab. Janusz Żmija; mgr Maciej Antosiewicz, Dyrektor Departamentu Geodezji i Kartografii, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego; Vice Prezydent Miasta Krakowa Kazimierz Bujakowski; prof. dr hab. inż. Ryszard Cymerman z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; prof. dr Robert Dixon Gough z East London Uniwersity; prof. dr hab. inż. dr h.c. Andrzej Hopfer, doktor honoris causa naszego Uniwersytetu; prof. dr hab. inż. Roman Kadaj z Politechniki Rzeszowskiej; Knut Rommel, dyrektor Urzędu ds. Rozwoju Obszarów Wiejskich i Urządzeń Rolnych w Meiningen z Republiki Federalnej Niemiec; prof. dr hab. Kazimierz Kosiniak-Kamysz były rektor naszego Uniwersytetu; prof. dr hab. inż. dr h.c. Stanisław Kostrzewa z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, doktor honoris causa naszego Uniwersytetu; prof. dr hab. inż. dr h.c. Bogdan Ney, Członek Rzeczywisty PAN, Przewodniczący VII Wydziału Nauk o Ziemi i Nauk Górniczych; prof. dr hab. inż. Marian Mazur, Dziekan Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH; Julian Murzyn, wójt gminy Wiśniowa; mgr inż. Jolanta Orlińska, Główny Geodeta Kraju; Andrzej Pałys, Poseł na Sejm Rzeczypospolitej; prof. dr hab. inż. Witold Prószyński, Dziekan Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej; Ignacy Pięta, wójt gminy Mściwojów; prof. dr hab. inż. Zbigniew Piasek z Politechniki Krakowskiej; prof. dr hab. inż. Jerzy Sobota, Dziekan Wydziału Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu; Krzysztof Świerczek, burmistrz miasta i gminy Miechów; dr hab. inż. Krzysztof Świątek, prof. UWM, Dziekan Wydziału Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; Małgorzata Węgrzyn, wójt gminy Klucze; prof. dr hab. Zofia Więckowicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu; prof. dr hab. Wojciech Wilkowski z Politechniki Warszawskiej; prof. dr hab. inż. Ryszard Źróbek z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz mgr Krzysztof Ziółkowski, Kanclerz Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.
Kolejnym punktem Jubileuszu były okolicznościowe wystąpienia gości i listy gratulacyjne. Na ręce dziekana przekazano dla kierunku Geodezja i Kartografia kilkanaście listów gratulacyjnych. Na zakończenie uroczystości odbyło się spotkanie towarzyskie pracowników, absolwentów i zaproszonych gości.
Podsumowując dzisiaj pięćdziesięcioletnią działalność Kierunku Geodezja i Kartografia, należy wyrazić głębokie uznanie tym wszystkim osobom, którzy Kierunek ten powołali do życia, tworzyli i rozwijali go na chwałę i chlubę nas wszystkich.
Materiały źródłowe:
Pijanowski Z. 2003 Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji [w:] Księga Jubileuszowa Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie.
Rajda W. 1995. Jubileusz 40-lecia Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji, Historia, rozwój i zamierzenia Wydziału. Biuletyn Informacyjny Akademii Rolniczej w Krakowie.
50-lecie Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji Akademii Rolniczej w Krakowie. Wyd. Akademii Rolniczej 2005 r.